Boursèu-courtet-tiro-braso
Brachythecium rutabulum
Brachytheciaceae
Nom en français : Buissonnette commune.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo coumuno fai de tepo estendudo pulèu plato emé de rebat jauno qu'esbrihoun. Li tijo que podon faire pu de 10 cm soun iregulieramen ramado. Se recounèis à sa fueio un pòu rufo e plegado qu'a uno costo pu longo que la mita de sa loungour e emé uno baso en couor alor que lou bout èi pounchu e denta. Li celulo dis alo soun en reitangle.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo di fueio larjo. Brachythecium rivulare a d'auriho en triangle amé de celulo pu diferençado.
Port : Pluroucarpo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : 2,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Brachythecium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 10 à 2000 m
Aparado : Noun
Óutobre à febrié
Liò : Sòu
- Roco
- Paret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Brachythecium rutabulum (Hedw.) Schimp., 1853
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753